Projekt badawczy i4i, przeprowadzany we współpracy z prof. dr Brigitte Geißel i Rikki Dean z Uniwersytetu Goethego we Frankfurcie nad Menem oraz prof. Jean Benoit Pilet z Université libre de Bruxelles (ULB) w Belgii, skupia się na analizie wpływu paneli obywatelskich.
Panele obywatelskie, czyli grupy losowo wyłonionych osób, które mają za zadanie rozstrzyganie kwestii na poziomie lokalnym, krajowym lub międzynarodowym poprzez formułowanie rekomendacji dotyczących polityk publicznych, zyskują popularność w Europie jako sposób na nawiązanie więzi między obywatelami a instytucjami demokracji reprezentatywnej, zwłaszcza w kontekście wyzwań takich jak zmiany klimatyczne. Opinie na temat skuteczności paneli obywatelskich są zróżnicowane wśród badaczy. Celem projektu jest dalsze zbadanie tego zagadnienia poprzez analizę elementów integracyjnych paneli obywatelskich – jak są zaprojektowane i jak są powiązane z systemem politycznym. Innymi słowy, czy panel był jednorazowym wydarzeniem czy został zinstytucjonalizowany, kto go organizował (instytucje publiczne czy społeczeństwo obywatelskie) oraz czy jego rekomendacje miały charakter wiążący czy wyłącznie doradczy.
Projekt i4i stawia sobie trzy kluczowe pytania: Czy panele obywatelskie mają wpływ, i jeśli tak, to jakiego rodzaju? Jakie elementy integracyjne projektuje się w panelach obywatelskich, aby połączyć je z obecnym systemem politycznym? Jaka jest zależność między tymi elementami a wpływem panelu? W projekcie uczestniczą badacze z Belgii, Niemiec i Polski, analizując 40 paneli klimatycznych na poziomie krajowym i ponadnarodowym. Do zebrania kompleksowych danych zastosowane zostaną różnorodne metody, w tym analiza dokumentów, obserwacja procesu, wywiady jakościowe, eksperymenty ankietowe oraz Jakościowa Analiza Porównawcza (QCA). Cele projektu i4i to: generowanie rzeczywistych danych na temat elementów integracyjnych paneli obywatelskich w Europie i ich wpływu na instytucje polityczne, procesy decyzyjne i polityki; zrozumienie, jak różne elementy integracyjne korelują z wpływem paneli obywatelskich, umożliwiając realistyczną ocenę ich ogólnego efektu; oraz dostarczenie cennych wniosków na temat funkcjonowania demokracji deliberatywnej. Ostatecznie projekt i4i ma na celu wzbogacenie wiedzy akademickiej poprzez nowe wyjaśnienia i dowody na temat skutecznego wykorzystywania i projektowania paneli obywatelskich we współczesnych demokracjach europejskich, gdzie tego rodzaju procesy stają się coraz bardziej powszechne.
Projekt badawczy finansowany przez Narodowe Centrum Nauki (NCN) w ramach programu Weave-Unisono (UMO-2023/05/Y/HS5/00027).